Việc tìm kiếm thực phẩm tốt cho sức khỏe ngày càng trở nên phức tạp khi có nhiều sản phẩm được gọi là “tốt cho sức khỏe”. Nhưng thực tế thì chúng có giá trị dinh dưỡng như thế nào và có thực sự tốt cho sức khỏe như được quảng cáo?
Các công ty thường sử dụng từ ngữ trên nhãn sản phẩm và trong hoạt động tiếp thị của họ để thu hút những khách hàng đang cố gắng đưa ra những lựa chọn lành mạnh hơn. Bạn có thể thấy các nhãn như:
- Ít béo
- Thuần chay
- Không chứa gluten
- Ít tinh bột
Thật không may, chỉ vì một loại thực phẩm sử dụng những từ như thế này trên nhãn của nó hoặc thường được cho là tốt cho sức khỏe hơn các loại thực phẩm khác không có nghĩa là nó tốt cho bạn.
Dưới đây là 14 loại “thực phẩm tốt cho sức khỏe” nhưng lại không thực sự bổ dưỡng như những tuyên bố tiếp thị của chúng.
1. Granola và thanh granola
Mọi người đã coi granola và thanh granola là thực phẩm “tốt cho sức khỏe” trong nhiều thập kỷ. Mặc dù một số loại ngũ cốc và thanh ngũ cốc khá bổ dưỡng, nhưng nhiều loại được bổ sung thêm đường và rất giàu calo.
Ví dụ: một khẩu phần 67 gam Yến mạch Nature Valley và Granola Protein Sôcôla đen chứa 7 gam đường bổ sung và 290 calo, trong khi Thanh Granola Quaker Chewy Yogurt chứa 10 gam đường bổ sung trên mỗi thanh. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ, Giá trị hàng ngày được khuyến nghị cho đường là 50 gram cho một người tiêu thụ 2.000 calo mỗi ngày.
Để có sức khỏe tối ưu, tốt nhất bạn nên hạn chế lượng đường bổ sung càng nhiều càng tốt, vì tiêu thụ quá nhiều đường bổ sung có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc nhiều tình trạng sức khỏe ở cả người lớn và trẻ em.
Những tình trạng sức khỏe này bao gồm:
- Béo phì
- Gan nhiễm mỡ
- Bệnh tim
Thay vì mua granola làm sẵn ở cửa hàng, hãy thử tự làm granola và thanh granola tại nhà. Bạn có thể sử dụng các nguyên liệu bổ dưỡng như các loại hạt, yến mạch và thêm vị ngọt bằng trái cây sấy khô.
2. Sữa chua có hương vị
Sữa chua có thể là một lựa chọn tốt cho sức khỏe, nhưng tốt nhất bạn nên chọn sữa chua không đường bất cứ khi nào có thể. Sữa chua có hương vị và thêm topping trái cây có thể chứa một lượng đường đáng ngạc nhiên chỉ trong một khẩu phần nhỏ. Ví dụ: một hộp sữa chua Dannon Strawberry Fruit on the Bottom 5,3 ounce (150 gam) chứa 15 gam đường bổ sung. Sữa chua có kẹo bên trên thậm chí có thể có nhiều hơn.
Thay vì chọn sữa chua có đường, hãy thử thêm sữa chua không đường với trái cây tươi để tạo vị ngọt tự nhiên.
3. Đồ uống protein và thanh protein
Nhiều người có ấn tượng rằng thực phẩm hoặc đồ uống có hàm lượng protein càng cao thì càng tốt cho sức khỏe. Một số thực phẩm giàu protein tự nhiên như cá, trứng và đậu chắc chắn là những lựa chọn tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, những món như thanh protein và sữa lắc protein có thể không tốt cho sức khỏe như một số người lầm tưởng.
Nhiều người khỏe mạnh áp dụng chế độ ăn uống cân bằng không cần bổ sung thêm protein thông qua các chất bổ sung. Tuy nhiên, những người năng động và những người theo chế độ ăn chay và thuần chay có thể được hưởng lợi từ nhiều protein hơn trong chế độ ăn của họ.
Nếu bạn cần bổ sung thêm protein, bạn có thể có được điều này bằng cách ăn nhiều thực phẩm giàu protein hơn. Do đó, đối với nhiều người, việc ăn các sản phẩm bổ sung protein như thanh và đồ uống protein có thể không cần thiết để giữ sức khỏe.
Ngoài ra, nhiều mặt hàng trong số này được nạp thêm đường và các thành phần không cần thiết, như:
- Chất làm ngọt nhân tạo
- Màu nhân tạo
- Dầu
- Chất làm đặc
4. Đồ uống thể thao và nước tăng lực
Trong khi các công ty tiếp thị đồ uống thể thao và nước tăng lực như những cách để tăng cường năng lượng và hiệu suất thể thao, những đồ uống này không cần thiết đối với hầu hết mọi người. Chúng cũng có thể chứa nhiều thành phần như đường bổ sung, màu nhân tạo và một lượng lớn chất kích thích, chẳng hạn như caffein.
Mặc dù một số vận động viên cần bổ sung chất dinh dưỡng bị mất bằng đồ uống thể thao sau khi tập luyện cường độ cao, nhưng hầu hết những người tập thể dục vừa phải hoặc chỉ hoạt động bình thường hàng ngày không cần phải uống đồ uống thể thao để giữ nước.
Nhiều đồ uống thể thao có chứa một lượng đường đáng kinh ngạc. Ví dụ: một chai Fruit Punch Gatorade 20 ounce (591 mL) chứa 34 gam đường bổ sung. Tương tự như vậy, nước tăng lực có thể chứa rất nhiều đường bổ sung. Nước tăng lực Monster phổ biến chứa 54 gam đường bổ sung trên mỗi lon 16 ounce (473 mL). Con số này cao hơn nhu cầu khuyến nghị đối với đường bổ sung.
Những loại đồ uống này được tiếp thị nhiều cho trẻ em và thanh thiếu niên, điều này đáng báo động vì các nhà nghiên cứu đã liên kết việc uống đồ uống có đường với các vấn đề sức khỏe, bao gồm huyết áp cao, gan nhiễm mỡ và béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên.
5. Đồ ăn vặt không chứa gluten
Đối với những người bị rối loạn liên quan đến gluten, việc tránh gluten là cần thiết. Tuy nhiên, ngay cả khi một loại thực phẩm được dán nhãn là không chứa gluten, thì nó cũng không nhất thiết tốt cho sức khỏe hơn thực phẩm chứa gluten. Một số đồ ăn nhẹ và đồ ngọt chế biến sẵn không chứa gluten chỉ chứa nhiều, nếu không muốn nói là nhiều hơn, calo và đường bổ sung như các đồ ăn nhẹ khác.
Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy rằng đồ ăn nhẹ không chứa gluten và các mặt hàng không chứa gluten khác có xu hướng ít protein, chất xơ, một số vitamin và khoáng chất hơn so với các loại thực phẩm chứa gluten. Thậm chí chúng còn có xu hướng đắt hơn các sản phẩm khác.
6. Thực phẩm ít béo và không béo
Chỉ vì một loại thực phẩm ít chất béo không có nghĩa là nó là một lựa chọn lành mạnh hơn. Các nhà sản xuất thực phẩm thường thay thế chất béo bằng đường trong các sản phẩm ít chất béo và không chất béo để bù đắp cho việc mất hương vị. Hơn nữa, các sản phẩm không có chất béo có thể ít gây no hơn so với các sản phẩm có đầy đủ chất béo vì chất béo là chất dinh dưỡng đa lượng hỗ trợ cảm giác no và khiến thức ăn trở nên dễ chịu hơn.
Chất béo là một phần thiết yếu trong chế độ ăn uống của bạn và ăn những thực phẩm giàu chất béo bổ dưỡng có thể giúp bạn gặt hái những lợi ích của chúng.
7. Ngũ cốc ăn sáng
Nhiều người cho rằng ngũ cốc ăn sáng là một cách thông minh để bắt đầu ngày mới. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng. Trên thực tế, nhiều loại ngũ cốc ăn sáng được làm bằng ngũ cốc tinh chế, thiếu các chất dinh dưỡng gây no như protein và chất xơ, đồng thời có thể chứa rất nhiều đường bổ sung. Ngay cả các loại ngũ cốc được bán cho người lớn cũng có thể được bổ sung thêm đường.
Honey Nut Cheerios, được quảng cáo là “tốt cho tim”, chứa 12 gam đường bổ sung trong mỗi cốc. Ăn một lượng lớn ngũ cốc như loại này, đặc biệt là một phần của chế độ ăn kiêng vốn đã bổ sung nhiều đường, không giúp tăng cường sức khỏe tim mạch.
Trên thực tế, chế độ ăn nhiều đường bổ sung có thể có tác dụng ngược lại. Các nghiên cứu đã liên kết chế độ ăn nhiều đường với việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim và các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm huyết áp cao và mức chất béo trung tính.
8. Một số loại dầu thực vật
Cơ thể bạn cần cả chất béo omega-6 và chất béo omega-3 – như axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA) – để hoạt động. Thật không may, chế độ ăn uống hiện đại có tỷ lệ khoảng 20:1, vượt xa nhu cầu chất béo omega-6 của cơ thể. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sự mất cân bằng tỷ lệ omega-6 và omega-3 này có liên quan đến chứng viêm toàn thân và các nghiên cứu cho thấy nó có thể góp phần gây ra nguy cơ mắc bệnh.
Hầu hết những người ăn theo chế độ ăn phương Tây tiêu thụ quá nhiều chất béo giàu omega-6 và không đủ omega-3. Vì lý do này, tốt nhất bạn nên hạn chế ăn thực phẩm giàu chất béo omega-6. Bao gồm các:
- Dầu đậu nành
- Dầu ngô
- Dầu hướng dương
- Các sản phẩm được làm bằng các loại dầu này, bao gồm nhiều loại thực phẩm đã qua chế biến, đóng gói sẵn
Một giải pháp khác là tăng lượng omega-3 của bạn. Các nguồn omega-3 tốt bao gồm:
- Dầu hạt lanh
- Cá béo, như cá hồi
- Quả óc chó
9. Sinh tố làm sẵn
Sinh tố tự làm có thể là một lựa chọn bổ dưỡng và là cách thuận tiện để tăng lượng trái cây và rau củ của bạn. Tuy nhiên, sinh tố làm sẵn và sinh tố từ một số chuỗi nhà hàng chứa một lượng lớn calo và đường. Nếu bạn mua sinh tố khi đi ra ngoài, hãy nhớ đọc nhãn thành phần trước khi đặt hàng. Nhiều cửa hàng sinh tố cung cấp các mặt hàng được làm từ sữa chua đông lạnh, nước trái cây và các chất phụ gia nhiều đường khác.
10. Soda ăn kiêng
Mặc dù soda ăn kiêng không chứa đường và thường không có calo, nhưng các nghiên cứu cho thấy những người uống soda ăn kiêng thường xuyên có nhiều khả năng phát triển một số vấn đề sức khỏe hơn những người không uống. Ví dụ, nó cũng liên quan đến nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa cao hơn, một nhóm các triệu chứng bao gồm tăng mỡ bụng, lượng đường trong máu, huyết áp và mức mỡ trong máu.
Nghiên cứu cho thấy rằng soda ăn kiêng có thể góp phần gây ra những vấn đề sức khỏe này bằng cách thay đổi phản ứng của não đối với thức ăn, làm tăng ham muốn đối với những thức ăn ngon miệng như đồ ngọt chứa nhiều calo.
11. Một số sản phẩm thịt từ thực vật
Tuân theo chế độ ăn lấy thực vật làm trung tâm và ăn ít thịt hơn có thể có lợi cho sức khỏe tổng thể của bạn cũng như môi trường. Tuy nhiên, một số sản phẩm thay thế thịt thuần chay và thực vật được đóng gói với các thành phần siêu chế biến, muối, đường,…
Thay vì dựa vào các sản phẩm thịt thuần chay mua ở cửa hàng, hãy thử sử dụng các nguyên liệu thực phẩm nguyên chất để tự chế biến tại nhà. Ví dụ: bạn có thể làm bánh mì kẹp thịt làm từ thực vật từ các nguyên liệu như đậu đen, nấm, gạo và hạt điều.
12. Sữa chua đông lạnh
Mặc dù sữa chua đông lạnh (còn được gọi là fro-yo) có thể rất ngon nhưng không phải lúc nào nó cũng là lựa chọn tốt cho sức khỏe hơn kem thông thường. Sữa chua đông lạnh thường ít chất béo hơn kem, nhưng có thể có lượng đường bổ sung rất cao. Ngoài ra, hầu hết các cơ sở fro-yo tự phục vụ chỉ cung cấp những cốc lớn mà khách hàng có xu hướng đổ đầy.
Các cửa hàng này cũng cung cấp nhiều loại đồ ăn kèm có đường, nhiều calo, có thể bổ sung một lượng đường bổ sung đáng kể và làm tăng lượng calo trong món tráng miệng của bạn.
Mặc dù thỉnh thoảng thưởng thức kem hoặc sữa chua đông lạnh là điều hoàn toàn có thể chấp nhận được, nhưng sữa chua đông lạnh không nhất thiết phải là lựa chọn lành mạnh hơn các loại khác. Chọn bất cứ thứ gì bạn thích và cân nhắc sử dụng khẩu phần ăn nhỏ hơn để kiểm soát lượng calo và lượng đường bổ sung của bạn.
13. Bánh quy phủ sữa chua và nho khô
Đồ ăn nhẹ phủ sữa chua như bánh quy và nho khô được bán ở hầu hết các cửa hàng thực phẩm tốt cho sức khỏe và đôi khi được bán trên thị trường như một lựa chọn lành mạnh hơn so với đồ ăn nhẹ phủ sô cô la. Tuy nhiên, chúng rất giống nhau về mặt dinh dưỡng. Một khẩu phần 100 gam nho khô phủ sữa chua chứa 393 calo và 64 gam tổng lượng đường, trong khi cùng một khẩu phần nho khô phủ sô cô la sữa chứa 390 calo và 62,2 gam tổng lượng đường.
Tuy nhiên, lưu ý rằng hàm lượng đường và calo khác nhau tùy theo nhãn hiệu.
14. Một số loại sữa từ thực vật
Sữa thực vật đã trở nên phổ biến khi nhiều người chuyển sang chế độ ăn nhiều thực vật hơn. Mặc dù sữa hạt có thể là một lựa chọn thay thế tuyệt vời cho các sản phẩm từ sữa, đặc biệt đối với những người không dung nạp các sản phẩm từ sữa, nhưng một số loại sữa hạt có thể không tốt cho sức khỏe như bạn nghĩ.
Trừ khi được ghi rõ ràng trên chai, hầu hết các loại sữa thực vật đều có thêm đường để cải thiện hương vị của chúng. Ví dụ: sữa hạnh nhân Almond Breeze nguyên bản chứa 7 gam đường bổ sung trong mỗi khẩu phần 1 cốc (240 mL), với đường mía được liệt kê là thành phần thứ hai.
Vì lý do này, bạn nên chọn sữa hạt không đường nếu muốn kiểm soát lượng đường bổ sung.
Tóm lại
Mặc dù các công ty thực phẩm tiếp thị nhiều loại thực phẩm và đồ uống là “thực phẩm tốt cho sức khỏe”, một số chúng có thể không phải là lựa chọn bổ dưỡng. Nhiều loại thực phẩm này được bổ sung thêm đường và các thành phần khác có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể của bạn. Ngoài ra, nhiều loại thực phẩm được bán trên thị trường là lựa chọn “lành mạnh hơn” đắt hơn nhiều so với các sản phẩm khác.
Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải luôn đọc nhãn để tìm hiểu thông tin dinh dưỡng và thành phần của các sản phẩm thực phẩm, kể cả những sản phẩm được quảng cáo là “thực phẩm tốt cho sức khỏe”. Và nói chung, hãy cố gắng ăn chủ yếu các loại thực phẩm nguyên hạt, giàu chất dinh dưỡng.
Nguồn tham khảo: Healthline
Đừng quên theo dõi Kinhnghiem360.edu.vn để biết thêm nhiều thông tin sức khỏe bổ ích nhé!
