Rối loạn nhân cách phụ thuộc là có thật, nhưng ít người hiểu nó ảnh hưởng đến họ như thế nào. Bài viết này sẽ chỉ ra 13 dấu hiệu của rối loạn nhân cách phụ thuộc giúp bạn nhận biết và có cách điều trị phù hợp nhé!
Rối loạn nhân cách phụ thuộc là gì?
Bạn hoặc người thân có thể mắc chứng rối loạn nhân cách lo lắng hay còn gọi là rối loạn nhân cách phụ thuộc. Mặc dù việc mọi người phụ thuộc phần nào vào người khác là điều bình thường, nhưng các nhà nghiên cứu và nhà tâm lý học phân loại nó là một rối loạn sức khỏe tâm thần khi sự phụ thuộc này đạt đến mức cực đoan.
Giả sử bạn lưu ý rằng đây có thể là một rối loạn ảnh hưởng đến bạn hoặc người thân của bạn. Đó đã là một bước tiến lớn hướng tới nghiên cứu sâu hơn và xác định xem bạn có nên thực hiện bước tiếp theo là gặp chuyên gia để được chẩn đoán hoặc hiểu rõ hơn hay không. Tìm kiếm sự giúp đỡ có thể đáng sợ và sẽ bớt đáng sợ hơn khi bạn đã thực hiện một số nghiên cứu cơ bản về những trở ngại mà bạn gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Đọc để tìm hiểu về 13 dấu hiệu chính của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc.
1. Rối loạn nhân cách phụ thuộc sợ bị chia cắt
Hầu hết mọi người có thể cảm thấy sợ hãi tách biệt tại một số thời điểm trong cuộc sống của họ. Cho dù bước vào một mối quan hệ yêu xa hay gửi con đi trại hè, thật khó để xa cách những người thân yêu nhất của bạn. Tuy nhiên, những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc lại cảm thấy nỗi sợ hãi này đến tột độ. Giống như các rối loạn lo âu khác, chẳng hạn như lo lắng về sự chia ly, rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể khiến các cá nhân hoảng sợ khi bị chia cắt khỏi những người họ yêu thương. Ngoài ra, những người có một sự lo lắng chia ly rối loạn cũng có thể trải qua các hành vi đồng phụ thuộc cho thấy rối loạn nhân cách phụ thuộc.
2. Khó đưa ra quyết định mà không có thông tin từ người khác
Cuộc sống diễn ra theo hướng của nó do một loạt các quyết định mà chúng ta đưa ra với tư cách cá nhân. Mặc dù điều này mang lại cho chúng ta sức mạnh để định hình tương lai của mình, nhưng nó có thể gây khó khăn cho những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc. Mặc dù cảm thấy lo lắng khi đưa ra quyết định thay đổi cuộc đời là điều bình thường, nhưng các chuyên gia nói rằng những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc gặp khó khăn đưa ra quyết định đơn giản như ăn gì vào bữa tối hoặc đi chơi với nhóm bạn ở đâu. Điều này thường khiến các cá nhân dựa vào những người xung quanh để đưa ra những quyết định đơn giản.
3. Khó bắt đầu và duy trì các mối quan hệ thân thiết giữa các cá nhân
Những người đối phó với các triệu chứng của rối loạn nhân cách phụ thuộc không phải là những người duy nhất có thể gặp tác động tiêu cực của các triệu chứng này. Bạn bè, gia đình và đối tác phải vật lộn nếu người thân của họ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn này là điều bình thường. Các nghiên cứu cho thấy rằng nhiều người mắc chứng rối loạn này trải qua các mối quan hệ khác với những người không mắc chứng rối loạn này. Nó có thể làm cạn kiệt những người thân yêu khi bạn và họ cảm thấy bạn không thể bị bỏ lại một mình. Hầu hết mọi người cần không gian cá nhân và thời gian ở một mình để suy ngẫm và tái tạo năng lượng. Bởi vì điều này, các mối quan hệ thường không kéo dài, làm tăng thêm nỗi sợ bị bỏ rơi của nhiều người mắc chứng rối loạn này.
4. Người đồng phụ thuộc có thể chuyển giao trách nhiệm cho người khác
Theo Tổ chức Y tế Thế giới Phân loại bệnh tật quốc tế, người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc thường có xu hướng chuyển giao trách nhiệm cho những người xung quanh. Điều này không chỉ có nghĩa là chúng sẽ tránh chịu trách nhiệm về những hành động trong quá khứ của mình do sợ hậu quả và bị từ chối, mà chúng còn sẽ ủy thác những vấn đề cần một người lớn có trách nhiệm giải quyết cho những người khác trong cuộc sống của chúng.
5. Thiếu tin tưởng vào phán đoán và khả năng của họ
Một số đo rối loạn nhân cách phụ thuộc bao gồm sự thiếu tự tin như một dấu hiệu của chứng rối loạn. Điều này có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau. Một số có thể thiếu tự tin trong phán đoán của họ về xung đột, người khác hoặc tình huống mới. Điều này liên quan chặt chẽ đến việc không có khả năng hoặc khó đưa ra quyết định. Một cách khác mà sự thiếu tự tin có thể tồn tại là nghi ngờ khả năng của bạn. Nếu bạn cảm thấy mình không được trang bị đầy đủ để làm những công việc mà bạn đã được đào tạo để làm hoặc nói về một chủ đề mà bạn biết nhiều, thì đây có thể là một dấu hiệu. Nó có thể nghiêm trọng như sự thiếu tự tin về danh tính của bạn và bạn là người như thế nào.
6. Rối loạn nhân cách phụ thuộc gây khó khăn trong việc thể hiện khi họ không đồng ý với ai đó
Bởi vì những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc đặt quá nhiều giá trị lên người khác trong cuộc sống của họ, điều này có thể dẫn đến nỗi sợ xung quanh việc lên tiếng trong những bất đồng. Điều này còn được gọi là thụ động trong các mối quan hệ giữa các cá nhân. Nỗi sợ bị chia ly và ở một mình có thể khiến họ tránh xung đột vì họ không muốn người kia rời xa mình. Thật không may, điều này có thể dẫn đến động lực quan hệ không lành mạnh và độc hại.
7. Làm những điều họ không muốn làm để làm cho người khác hạnh phúc
Giống như tránh những bất đồng, những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể coi đó là hành động theo cách mà họ không muốn làm cho những người họ phụ thuộc hạnh phúc. Điều này có thể cực kỳ có hại cho cả hai bên. Ví dụ: nếu bạn của bạn muốn bạn thực hiện một hoạt động mà bạn không thoải mái, bạn không nên bỏ qua hoạt động này. Bạn cảm thấy như người bạn đồng hành phụ thuộc vào bạn để làm mọi thứ họ yêu cầu ở bạn.
8. Rối loạn nhân cách đồng phụ thuộc có nghĩa là sợ hãi sâu sắc khi ở một mình
Đối với những người mắc chứng rối loạn này, sự phụ thuộc dẫn đến nỗi sợ hãi khi ở một mình. Nỗi sợ hãi này có thể có nhiều hình dạng và hình thức. Một người không chỉ sợ hãi khi phải ở một mình, mà ngay cả viễn cảnh ở một mình trong tương lai cũng có thể gây ra sự đau khổ đáng kể. Họ có thể thường xuyên và tích cực sợ hãi cái chết của những người thân yêu của họ hoặc sự kết thúc của một mối quan hệ.
9. Nỗi sợ bị từ chối
Tất cả chúng ta đều quen thuộc với cảm giác bị từ chối. Cho dù đó là một công việc mà chúng ta không được tuyển dụng, một chương trình học mà chúng ta không được chấp nhận, hay người yêu của chúng ta không muốn hẹn hò, việc bị từ chối khiến chúng ta khó chịu là điều bình thường. Tuy nhiên, những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể tránh thử những điều mới hoặc hoàn thành mục tiêu của họ do họ thường xuyên sợ bị từ chối. Một người không mắc chứng rối loạn này có thể vượt qua cảm giác bị từ chối trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, tác động tiêu cực đối với người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc hoặc nhân cách đồng phụ thuộc có thể gây tổn hại và ảnh hưởng lâu dài đến sự tự tin và giá trị bản thân của họ.
10. Bạn cảm thấy khó khăn khi bắt đầu những dự án mới
Những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc thường gặp khó khăn khi bắt đầu các dự án mới, đặc biệt nếu họ thực hiện chúng một cách độc lập. Nếu bạn muốn làm điều gì đó đơn giản như tự trang trí nhà cửa hoặc phức tạp như viết một cuốn tiểu thuyết chuyên sâu và cảm thấy sợ hãi khi phải đối mặt với ý tưởng bắt đầu nó, đó có thể là dấu hiệu của chứng rối loạn này.
11. Nhu cầu luôn có ít nhất một mối quan hệ thân thiết
Bởi vì những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc rất khó ở một mình, họ bước vào các mối quan hệ đồng phụ thuộc. Một mối quan hệ đồng phụ thuộc xảy ra khi hai người tham gia vào một mối quan hệ dựa vào nhau để hoạt động trong cuộc sống hàng ngày. Trong trường hợp một trong những mối quan hệ đó kết thúc, sẽ không lâu sau khi một người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc tìm được người khác để dựa vào nếu họ có thể. Nếu bạn thấy mình thường xuyên đi tìm các đối tác hoặc bạn thân mà không có thời gian nghỉ ngơi tự suy ngẫm, đây có thể là một dấu hiệu của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc.
12. Dễ dàng tin tưởng người khác dù mới gặp
Đây là một trong những dấu hiệu của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc dẫn đến nhiều người mắc chứng rối loạn này bị lợi dụng. Nếu bạn nhanh chóng tin tưởng những người bạn mới gặp và không nhận ra khi ai đó không quan tâm đến bạn, đó có thể là một dấu hiệu. Những người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc rất dễ tin tưởng vì sợ ở một mình và bị từ chối.
13. Khó hoàn thành công việc hàng ngày nếu không có sự trợ giúp của người khác
Đáng buồn thay, chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và chức năng hàng ngày. Rất nhiều người mắc chứng rối loạn này gặp khó khăn trong việc chăm sóc bản thân. Có thể khó thực hiện các nhiệm vụ cơ bản như dọn dẹp, nấu ăn, tập thể dục và ngủ. Kết quả của việc này cũng có thể gây khó khăn cho việc duy trì việc làm ổn định. Thật không may, triệu chứng rối loạn này có thể làm trầm trọng thêm sự phụ thuộc vào người khác.
Suy nghĩ cuối cùng về một số dấu hiệu của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc
Nếu bạn có thể liên quan đến bất kỳ dấu hiệu nào của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc được đề cập trong bài viết này, thì bạn có thể mắc chứng rối loạn này. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả mọi người mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc đều trải qua tất cả các triệu chứng này. Rối loạn này có thể tác động đến hai cá nhân theo những cách hoàn toàn khác nhau. Ví dụ, bạn có thể dựa dẫm vào người khác và thiếu tự tin nhưng vẫn có thể hoạt động hàng ngày.
Mặt khác, bạn có thể gặp khó khăn với các công việc hàng ngày và duy trì các mối quan hệ, nhưng bạn có thể hoạt động khá tốt trong cuộc sống hàng ngày của mình. Để một người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc, họ phải thể hiện ít nhất năm dấu hiệu được liệt kê trong phần Cẩm nang chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần. Nếu bạn chỉ có một hoặc hai trong số các triệu chứng này, thì bạn có thể đang mắc một bệnh tâm thần khác hoặc một mức độ cảm giác lo lắng không khác thường đối với người bình thường.
Cũng rất có giá trị khi thừa nhận rằng những triệu chứng này cũng có thể liên quan đến các bệnh tâm thần khác. Nếu bạn nghi ngờ mình có thể mắc chứng rối loạn này, hành động tốt nhất là gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần để được đánh giá. Cũng đáng để nghiên cứu sâu hơn về chứng rối loạn này và xem liệu có cách nào bạn có thể thay đổi thói quen hàng ngày để giảm thiểu các dấu hiệu và triệu chứng của mình hay không cho đến khi bạn tìm thấy một liệu trình điều trị phù hợp với mình.
