Rối loạn tăng động giảm chú ý có nhiều hệ lụy cho người bệnh chả hạn năng suất giảm, khó tập trung hay thậm chí là tự tôn thấp, ADHD (rối loạn tâm lí ) hiện có số người bị đang gia tăng. Đọc qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn ADHD là gì, triệu chứng và cách chữa trị nhé!
ADHD là gì?
Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) không chỉ ảnh hưởng đến trẻ em mà còn dai dẳng đến tuổi trưởng thành, ẩn mình dưới nhiều hình thái khác nhau. Thay vì hiếu động thái quá như trẻ em, người lớn mắc ADHD thường phải vật lộn với khả năng tập trung mong manh, sự bồn chồn khó kiểm soát và những hành vi bốc đồng, dẫn đến những hậu quả tiêu cực trong nhiều khía cạnh cuộc sống.
Họ thường gặp khó khăn trong việc duy trì mối quan hệ, ổn định công việc hay hoàn thành việc học, chìm trong lo âu, tự ti về bản thân và liên tục vấp phải những rắc rối trong cuộc sống.
ADHD tựa bóng ma vô hình, âm thầm kìm hãm tiềm năng và hạnh phúc của người trưởng thành, khiến họ luôn chật vật để hòa nhập và khẳng định bản thân.
-
ADHD không chỉ ở trẻ em mà còn ở người lớn. Ảnh: Internet
Nhiều người lầm tưởng rằng ADHD chỉ là “bệnh của trẻ con”, nhưng thực tế, nó có thể đeo bám dai dẳng đến tận tuổi trưởng thành. Những ai không may mắc ADHD từ thuở ấu thơ có thể sẽ phải đối mặt với những triệu chứng âm ỉ như: khó tập trung, bồn chồn, bốc đồng trong suốt cuộc đời.
Tuy không còn hiếu động thái quá như trẻ em, nhưng những hậu quả tiêu cực mà ADHD gây ra cho người trưởng thành lại vô cùng nặng nề. Họ thường gặp khó khăn trong công việc, học tập, các mối quan hệ, thậm chí chìm trong lo âu, tự ti và đánh mất niềm tin vào bản thân.
May mắn thay, ADHD hoàn toàn có thể được điều trị hiệu quả bằng thuốc, liệu pháp tâm lý và can thiệp hành vi. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp người bệnh kiểm soát các triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống và phát huy tối đa tiềm năng của bản thân.
Các triệu chứng của ADHD
Không phải ai mắc ADHD khi còn nhỏ đều “thoát khỏi” nó khi trưởng thành. Nhiều người vẫn phải đối mặt với những “kẻ thù thầm lặng” này trong suốt cuộc đời, với những triệu chứng âm ỉ như: khó tập trung, bốc đồng, bồn chồn.
Khác với trẻ em, sự hiếu động thái quá không còn là vấn đề chính ở người lớn mắc ADHD. Thay vào đó, họ thường gặp khó khăn trong công việc, học tập, các mối quan hệ do:
- Khó khăn trong việc tập trung và sắp xếp công việc ưu tiên: Việc hoàn thành công việc thường xuyên chậm trễ, hay quên cuộc họp hoặc kế hoạch.
- Khả năng kiểm soát kém: Dễ nổi nóng, thiếu kiên nhẫn khi xếp hàng hoặc lái xe.
- Thiếu kiên trì: Bỏ dở công việc giữa chừng do dễ bị phân tâm.
- Quản lý thời gian kém: Khó khăn trong việc sắp xếp thời gian hợp lý để hoàn thành công việc.
- Thay đổi tâm trạng thường xuyên: Dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, dẫn đến tâm trạng thất vọng, nóng nảy.
Dưới đây là một số dấu hiệu đặc trưng của ADHD ở người trưởng thành:
- Bốc đồng: Dễ dàng chuyển đổi giữa các nhiệm vụ, không suy nghĩ kỹ trước khi hành động.
- Khó khăn trong việc tuân thủ và sắp xếp công việc: Mất tập trung, ưu tiên sai việc, thường xuyên trì hoãn.
- Quản lý thời gian kém: Khó khăn trong việc sắp xếp thời gian hợp lý, thường xuyên trễ hẹn, lỡ deadline.
- Mất tập trung: Dễ bị xao nhãng bởi những tác nhân bên ngoài, khó hoàn thành một công việc từ đầu đến cuối.
- Làm việc nhiều việc cùng lúc: Hiệu quả công việc thấp do không thể tập trung vào một nhiệm vụ cụ thể.
- Bồn chồn, hiếu động: Luôn cảm thấy “ngứa ngáy”, khó ngồi yên một chỗ.
- Kỹ năng tổ chức kém: Gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch, sắp xếp công việc và đồ đạc.
- Chịu đựng cảm xúc thất vọng thấp: Dễ bị thất vọng, nản lòng khi gặp khó khăn.
- Thay đổi tâm trạng thường xuyên: Tâm trạng dễ cáu gắt, nóng nảy.
- Gặp khó khăn trong việc hoàn thành công việc: Khó khăn trong việc bắt đầu và hoàn thành một công việc một cách liền mạch.
- Nóng tính: Dễ nổi nóng, phản ứng thái quá trong một số tình huống.
- Dễ căng thẳng: Luôn cảm thấy lo lắng, bồn chồn, stress.
-
Người bị ADHD có khả năng dễ nổi nóng. (Ảnh: Internet)
Các phương pháp điều trị ADHD
Đối mặt với ADHD ở tuổi trưởng thành, bạn không đơn độc! Việc điều trị hiệu quả cho căn bệnh này thường bao gồm sự kết hợp đa dạng các phương pháp, mang đến hy vọng kiểm soát các triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Liệu pháp đa chiều bao gồm:
- Thuốc: Giúp điều chỉnh não bộ, giảm thiểu các triệu chứng như mất tập trung, bồn chồn và bốc đồng.
- Giáo dục: Tăng cường hiểu biết về ADHD, giúp bạn nhận thức rõ ràng hơn về bản thân và đưa ra những lựa chọn phù hợp.
- Đào tạo kỹ năng: Trang bị cho bạn những kỹ năng cần thiết để quản lý thời gian, sắp xếp công việc, tổ chức cuộc sống hiệu quả hơn.
- Tư vấn tâm lý: Hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề về cảm xúc, lo âu, căng thẳng và xây dựng lòng tự tin.
Điều trị ADHD bằng thuốc
Trước khi bắt đầu hành trình chiến thắng ADHD với “vũ khí” thuốc, bạn cần có sự tư vấn cẩn thận từ bác sĩ. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của từng loại thuốc, từ đó lựa chọn phương án phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân của bạn.
- Methylphenidate và amphetamine: Đây là những loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong cuộc chiến chống ADHD. Chúng giúp tăng cường sự tập trung, giảm thiểu bồn chồn và kiểm soát hành vi bốc đồng một cách hiệu quả.
- Atomoxetine và guanfacine: Thuộc nhóm thuốc không kích thích, giúp tăng cường khả năng tập trung và giảm thiểu các triệu chứng một cách an toàn.
- Bupropion: Thuốc chống trầm cảm này cũng có hiệu quả trong việc điều trị ADHD, giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường khả năng kiểm soát hành vi.
Hãy nhớ rằng:
Việc sử dụng thuốc cần được thực hiện theo hướng dẫn nghiêm ngặt của bác sĩ. Mỗi loại thuốc đều có những ưu và nhược điểm riêng. Do đó, việc lựa chọn thuốc phù hợp cần dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân của bạn.
Sử dụng thuốc để điều trị ADHD. Ảnh minh họa từ Internet
Điều trị ADHD bằng tư vấn tâm lý.
- Trị liệu hành vi nhận thức
Đây là phương pháp giúp bạn quản lý hành vi hiệu quả và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực thành tích cực.
Nhờ đó, bạn có thể đối phó tốt hơn với những thách thức trong cuộc sống như vấn đề học tập, công việc, các mối quan hệ.
Đồng thời, trị liệu hành vi nhận thức cũng hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề sức khỏe tâm thần khác như trầm cảm hoặc lạm dụng chất gây nghiện.
- Tư vấn hôn nhân và trị liệu gia đình
ADHD có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ trong gia đình và hôn nhân. Do đó, việc tham gia tư vấn sẽ giúp bạn và những người thân yêu cải thiện kỹ năng giao tiếp và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả hơn.
Nhờ đó, gia đình bạn sẽ trở thành “hậu phương vững chắc”, hỗ trợ bạn chiến thắng ADHD và tận hưởng cuộc sống hạnh phúc bên những người yêu thương.
Hãy nhớ rằng:
Tư vấn tâm lý là một quá trình cần sự kiên trì và nỗ lực từ cả hai phía.
Việc lựa chọn phương pháp tư vấn phù hợp cần dựa trên tình trạng cụ thể của bạn và gia đình. Kết hợp tư vấn tâm lý với các phương pháp điều trị khác như thuốc, giáo dục và đào tạo kỹ năng sẽ mang lại hiệu quả tối ưu.
Trên đây là những thông tin cơ bản về ADHD, triệu chứng và cách điều trị phổ biến. SOng, giả vẫn khuyến khích các bạn nên đi tham vấn trực tiếp tại các trung tâm/bệnh viện điều trị tâm lí chuyên môn để có được chuẩn đoán, cách chữa bệnh cụ thể và thực tế, nhanh chóng nhé.
