Cảm giác buồn ngủ sau khi ăn được gọi là buồn ngủ sau bữa ăn, hay hôn mê do thức ăn, là tình trạng có thể xảy ra sau khi ăn một bữa ăn thịnh soạn. Nó thường được mô tả là cảm giác cực kỳ mệt mỏi hoặc thờ ơ có thể kéo dài trong vài giờ. Có một số lý thuyết khác nhau về nguyên nhân gây hôn mê do thức ăn và những gì bạn có thể làm để ngăn chặn tình trạng này xảy ra.
Buồn ngủ sau bữa ăn là gì?
Nếu sau một bữa ăn thịnh soạn, bạn đánh vào chiếc ghế dài, hãy thoải mái, lấy điều khiển từ xa và dành thời gian còn lại của buổi chiều hoặc buổi tối để nằm dài trong trạng thái bán thực vật, rất có thể bạn đã trải qua tác động của tình trạng buồn ngủ sau bữa ăn.
Bạn đã từng nghe nói rằng đây được gọi là “hôn mê do thức ăn”, nhưng liệu hôn mê do thức ăn có thật không? Vâng, hóa ra là vậy. Hôn mê do thức ăn hay còn gọi là buồn ngủ sau bữa ăn là một tình trạng thực tế đã được các nhà khoa học nghiên cứu.
Trong khi nguyên nhân gây ra tình trạng uể oải sau bữa ăn còn đang được tranh luận, không có sự nhầm lẫn nào về các triệu chứng: lười biếng và nặng nề, thường đi kèm với đầy hơi và cảm giác căng cứng ở bụng.
Các triệu chứng của hôn mê thực phẩm
Hôn mê
Buồn ngủ
Cảm thấy no
Nguyên nhân của triệu chứng hôn mê thức ăn
Có nhiều giả thuyết khác nhau về nguyên nhân gây buồn ngủ sau bữa ăn. Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu tình trạng này trong nhiều năm nhưng không nhất thiết phải đồng ý về lý do tại sao tình trạng này xảy ra.
Ăn thực phẩm có tryptophan
Bạn đã bao giờ bị hôn mê do thức ăn sau? Nhiều chuyên gia y tế cho rằng tình trạng sụt giảm sau bữa ăn này là do hàm lượng L-tryptophan cao (thường được gọi là “tryptophan”) ở gà tây. Tryptophan là một axit amin được tìm thấy đặc biệt từ thịt Và sản phẩm từ sữa.
Khi axit amin này được tiêu thụ cùng với thực phẩm giàu carbohydrate (như khoai tây nghiền và món nhồi), nó dễ dàng đi vào não và làm tăng mức serotonin. Serotonin là chất dẫn truyền thần kinh làm giảm hưng phấn, do đó bạn có thể cảm thấy thư giãn hơn và thậm chí lười biếng khi mức serotonin tăng cao. Tryptophan và serotonin cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất melatonin trong cơ thể. Melatonin là một loại hormone giúp cơ thể chuẩn bị cho giấc ngủ.
Thay đổi lưu lượng máu đến não
Một số chuyên gia y tế cho rằng tình trạng buồn ngủ sau bữa ăn là do sự thay đổi nhỏ trong lưu lượng máu. Ăn uống sẽ kích hoạt hệ thống thần kinh phó giao cảm (PNS) của bạn. PNS điều chỉnh các chức năng của cơ thể như nhịp tim, huyết áp, tiêu hóa. PNS được kích hoạt khi dạ dày giãn ra sau khi ăn một bữa ăn lớn. Đo tín hiệu PNS, lưu lượng máu được hướng nhiều hơn đến các cơ quan tiêu hóa đang hoạt động và ít đến não hơn. Sự chuyển hướng dòng máu nhẹ này có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ và mệt mỏi.
Bữa ăn nhiều chất béo hoặc nhiều calo
Một số nhà nghiên cứu đã đặt câu hỏi về cả lý thuyết tryptophan và mối liên hệ giữa sự thay đổi lưu lượng máu và tình trạng hôn mê do thức ăn. Các nhà nghiên cứu đã đề xuất rằng một sự kết hợp phức tạp của các tín hiệu no sẽ được gửi đến các trung tâm giấc ngủ quan trọng trong não của bạn sau khi ăn một bữa ăn đặc có nhiều chất béo hoặc nhiều calo. Các tín hiệu này làm giảm tín hiệu kích thích và đói trong não, đồng thời làm tăng cảm giác buồn ngủ.
Tăng cytokine
Các cytokine họ Interleukin-1 (IL-1) là các phân tử tín hiệu liên quan đến phản ứng viêm và các quá trình khác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những cytokine đặc biệt này là nguyên nhân làm tăng tình trạng mệt mỏi sau bữa ăn. Lý do là khi mọi người dùng các loại thuốc dùng để giảm phản ứng viêm, tác dụng buồn ngủ sau bữa ăn này ít phổ biến hơn và ít dữ dội hơn. Cytokine có thể làm tăng cảm giác mệt mỏi bằng cách ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.
Đối phó với tình trạng hôn mê do thức ăn
Nếu bạn bị hôn mê do thức ăn, bạn có thể cố gắng nghỉ ngơi và thư giãn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Ngoài ra, bạn có thể đi dạo, việc này giúp cân bằng lượng đường trong máu và cũng có thể giúp giảm mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu bạn đã ăn một bữa ăn nhiều chất béo, quá trình tiêu hóa của bạn sẽ chậm lại và điều này có thể gây buồn nôn và thậm chí nôn mửa, vì vậy hãy tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ hoặc đạp xe nhẹ nhàng.
Tình trạng hôn mê thức ăn kéo dài trong một khoảng thời gian khác nhau đối với mỗi người và phụ thuộc vào một số yếu tố khác như bạn đã ăn bao nhiêu, mức độ mệt mỏi nói chung, thói quen ngủ, uống rượu, khẩu phần bữa ăn và tốc độ tiêu hóa của bạn.
Cách để tránh hôn mê do thức ăn
Nếu bạn muốn tránh nằm trên ghế dài hàng giờ sau bữa ăn thịnh soạn tiếp theo, bạn có thể làm theo một số nguyên tắc.
Ăn các bữa ăn nhỏ hơn có chứa chất lỏng
Bữa ăn lớn có nhiều khả năng gây ra mệt mỏi sau bữa ăn. Ngoài ra, hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng thức ăn đặc có thể gây ra cảm giác buồn ngủ quen thuộc sau bữa ăn. Nếu bạn muốn tỉnh táo sau bữa trưa hoặc bữa tối, bạn nên ăn một bữa ăn nhỏ hơn và uống một phần chất lỏng (chẳng hạn như canh hoặc sinh tố).
Ngủ đủ giấc là cực kỳ quan trọng
Nếu bạn định lái xe sau bữa ăn lớn, hãy đảm bảo bạn đã nghỉ ngơi đầy đủ trước khi ăn. Một nghiên cứu về những người lái xe ngồi sau tay lái sau khi ăn một bữa trưa thịnh soạn cho thấy bữa ăn lớn hơn sẽ khiến tình trạng buồn ngủ vốn có trở nên trầm trọng hơn. Điều đó có nghĩa là nếu người lái xe đã buồn ngủ rồi thì việc ăn một bữa thịnh soạn sẽ khiến điều đó trở nên thái quá hơn nhiều.
Ngoài ra, thiếu ngủ có thể làm tăng khả năng bạn ăn những thực phẩm giàu calo và chất béo, điều này cũng có thể làm tăng cảm giác mệt mỏi sau bữa ăn. Những thực phẩm này cũng có thể không giúp bạn cảm thấy tràn đầy sinh lực, thậm chí còn khiến bạn có cảm giác uể oải hơn.
Tiêu thụ bữa ăn cân bằng
Các nhà nghiên cứu dường như đồng ý rằng bữa ăn nhiều chất béo có nhiều khả năng khiến bạn buồn ngủ vài giờ sau khi ăn. nếu bạn xây dựng bữa ăn cân bằng xung quanh việc hấp thụ vừa phải protein và carbohydrate cùng với một lượng nhỏ chất béo lành mạnh, bạn có thể ít trở thành nạn nhân của tình trạng hôn mê do thức ăn hơn.
Ngoài ra, việc lựa chọn nhiều loại thực phẩm như một phần của bữa ăn cân bằng, bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo lành mạnh và nguồn protein sẽ đảm bảo bạn có được vitamin và khoáng chất cần thiết.có thể tăng cường năng lượng của bạn và ngăn ngừa mệt mỏi. Chúng bao gồm sắt, vitamin B, magie, kali, Carnitine, v.v.
Kiểm soát khẩu phần của bạn
Kiểm soát khẩu phần của bạn sẽ giúp tránh tình trạng hôn mê thức ăn. Một phần thịt hoặc cá chỉ nặng từ 3 đến 4 ounce. Một phần carbohydrate tinh bột là một cốc, hoặc bằng kích thước nắm tay của bạn. Một khẩu phần chất béo thường là một đến hai muỗng canh.
Ngoài ra, bữa ăn càng lớn thì càng nhiều insulin sẽ được giải phóng, mà các nhà khoa học tin rằng có thể gây ra cảm giác buồn ngủ. Insulin tác động đến một số chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến chu kỳ ngủ/thức, hệ thần kinh và hội chứng nội tiết. Điều này bao gồm việc làm giảm việc sản xuất một chất dẫn truyền thần kinh gọi là orexin giúp bạn cảm thấy tỉnh táo.
Năng động sau bữa ăn
Tăng cường tuần hoàn và kích thích cơ bắp của bạn sau bữa ăn thịnh soạn với việc đi bộ ngắn hoặc phiên hoạt động. Hoạt động có thể tiếp thêm sinh lực cho cơ thể bạn để ngăn chặn các triệu chứng mệt mỏi. Hoạt động tích cực nói chung có thể làm tăng mức năng lượng của bạn là giúp tiêu hóa.
Lời kết
Mặc dù cảm giác rất mệt mỏi sau bữa ăn không phải là điều dễ chịu, nhưng thỉnh thoảng tình trạng buồn ngủ sau bữa ăn không có khả năng gây hại. Trên thực tế, nó có thể nhắc nhở bạn ăn những bữa ăn nhỏ hơn, ít chất béo hơn vào lần tới. Vì vậy hãy nghỉ ngơi sau bữa ăn lớn nếu bạn cần. Sau đó, hãy thường xuyên áp dụng các chế độ ăn uống hợp lý để giữ cho cơ thể bạn khỏe mạnh, năng động và tỉnh táo.
