Có bao giờ bạn tự thấy mình là “nam châm hút muỗi”, trong khi những người xung quanh mình lại ít bị muỗi đốt hơn? Điều gì khiến cho đám muỗi đáng ghét thích bám theo bạn mà không phải những người khác đứng ngay gần đó? Hãy cùng khám phá bí ẩn này nhé!
Tại sao người này bị muỗi đốt nhiều hơn người kia?
Chẳng ai muốn bị muỗi đốt, nhưng đối với một số người thì vấn đề này còn khó chịu gấp nhiều lần vì có vẻ như muỗi thích họ hơn là những người khác xung quanh. Hóa ra muỗi không đốt ngẫu nhiên mà dựa vào nhiều yếu tố để xác định “con mồi” lý tưởng của mình.
Muỗi thích màu tối hơn
Jonathan Day, giáo sư côn trùng học y tế tại Đại học Florida (Mỹ), cho biết có 2 lý do quan trọng nhất khiến muỗi bị thu hút tới một số người nhất định, đó là thị giác và khứu giác. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy có khoảng 20% dân số là những người “hút muỗi” nhiều hơn phần còn lại.
Giáo sư Day giải thích rằng muỗi có thị lực khá tốt, đặc biệt vào lúc trời hơi tối, và phương thức đầu tiên của chúng để tìm mồi là thông qua thị giác. Những người mặc trang phục màu tối như màu đen, xanh nước biển, đỏ sẽ nổi bật hơn đối với chúng, và nếu có chuyển động thì càng dễ bị muỗi nhận ra.
Muỗi tìm mồi thông qua khí CO2
Một khi đã nhắm được mục tiêu nhờ thị giác, chúng sẽ tiếp tục dùng đến khứu giác, nhưng không chỉ đơn giản là mùi cơ thể mà yếu tố chính thu hút chúng là khí CO2 mà chúng ta thở ra. Những người có hoạt động trao đổi chất trong cơ thể cao hơn sẽ tạo ra nhiều CO2 hơn, ngoài ra những người lớn tuổi và phụ nữ mang thai cũng vậy.
Chuyên gia Richard Pollack tại Trường Y tế Công cộng Harvard là cố vấn của Sở Tài nguyên Nông nghiệp Massachusetts (Mỹ) cho biết muỗi rất giỏi trong việc tìm mục tiêu nhờ CO2 này: “Nếu bạn tập thể dục mạnh, bạn sẽ tạo ra nhiều carbon dioxide hơn trong một thời gian ngắn. Bạn có thể sẽ trở nên hấp dẫn hơn một chút đối với muỗi.”
Tất nhiên không thể giảm lượng CO2 bằng cách nín thở, vì vậy nếu bạn bị muỗi đốt sau khi tập thể dục ngoài trời thì tốt nhất nên vào trong nhà.
Ngoài khí CO2 là chất quan trọng nhất thì các mùi khác tỏa ra từ da hoặc hơi thở của chúng ta cũng là chất thu hút muỗi. Giáo sư Day cho biết một số chất như axit lactic (được tạo ra khi tập thể dục), axeton (một chất hóa học có trong hơi thở) và estradiol (một sản phẩm phân hủy của hormone estrogen) có thể xuất hiện với nồng độ khác nhau tùy từng người và có khả năng thu hút muỗi. Đó có thể là lý do khiến phụ nữ thường bị muỗi đốt nhiều hơn.
Tuy nhiên nhà côn trùng học y tế Joseph Conlon kiêm cố vấn kỹ thuật của Hiệp hội Kiểm soát Muỗi Hoa Kỳ cho biết rằng: với hơn 350 hợp chất được phân lập từ da người tiết ra, các nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ “sở thích” của muỗi đối với một số người nhất định.
Muỗi thích những người có thân nhiệt cao
Nhiệt độ cơ thể cũng là yếu tố quan trọng, chẳng hạn như muỗi bám theo phụ nữ mang thai vì cơ thể họ tăng nhiệt. Nếu như CO2 là tín hiệu để muỗi phát hiện mục tiêu, thì nhiệt độ có thể chỉ dẫn cho chúng vị trí thích hợp để đốt.
Giáo sư Day giải thích: trước khi đốt, muỗi phải tìm ra một điểm trên cơ thể có mạch máu ở gần bề mặt da, thường là cổ, trán, cổ tay, khuỷu tay. Tuy nhiên những người có thân nhiệt quá nóng hoặc vừa tập thể dục xong sẽ bị giãn mạch máu dưới da trên khắp cơ thể nên thu hút muỗi nhiều hơn.
Nhóm máu và thực phẩm có phải là nguyên nhân thu hút muỗi đốt?
Mặc dù một số nghiên cứu nhỏ gợi ý rằng muỗi thích một số nhóm máu cụ thể, nhưng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật của Mỹ (CDC) nói rằng điều đó không đúng, vì khi muỗi đậu vào để đốt tức là nó đã chọn người đó làm mục tiêu rồi.
Nhưng có một điều cần ghi nhớ nếu bạn là người thích tiệc tùng: nghiên cứu cho thấy muỗi bị thu hút tới những người uống lượng bia khoảng 350 ml. Tuy nhiên xét nghiệm nồng độ cồn trong máu không cho thấy sự khác biệt đáng kể, tức là vẫn chưa rõ lý do tại sao những người uống bia lại bị muỗi đốt nhiều hơn trong nghiên cứu này.
Chuyên gia Conlon cho rằng có thể là vì chúng ta thở mạnh hơn (thải ra nhiều CO2 hơn) hoặc nhiệt độ cơ thể ấm hơn một chút sau khi uống bia nên muỗi sẽ “thích” hơn. Trong khi đó CDC nói rằng không có bằng chứng xác thực nào cho thấy tiêu thụ một loại thực phẩm hoặc đồ uống nào đó sẽ làm tăng nguy cơ bị muỗi đốt.
Ngoài ra nghiên cứu trên các cặp song sinh cho thấy họ có mức độ thu hút muỗi tương tự nhau, như vậy nguyên nhân có thể là do yếu tố di truyền phức tạp.
Một hướng nghiên cứu mới là: thay vì tìm hiểu tại sao một số người thu hút muỗi nhiều hơn, chúng ta nên khám phá xem làm cách nào để xua đuổi muỗi tránh xa mình. Có thể là những người ít bị muỗi đốt sản sinh ra các chất hóa học trên da có khả năng đuổi muỗi và át đi những mùi hấp dẫn chúng.
Chuyên gia Conlon giải thích: muỗi đốt chúng ta không phải là để lấy thức ăn, vì chúng ăn chất dịch của thực vật. Thực ra muỗi cái hút máu để lấy một loại protein cần thiết cho trứng phát triển và nở thành ấu trùng.
Dưới đây là một vài thông tin thú vị khác về muỗi theo tiết lộ của các chuyên gia:
- Ăn chuối sẽ không thu hút muỗi và uống vitamin B12 không xua đuổi được chúng, đó chỉ là lời đồn mà thôi.
- Một số loài muỗi thích đốt vào chân vì chúng bị hấp dẫn bởi mùi hôi của vi khuẩn có ở chân chúng ta. Trong khi đó các loài muỗi khác thích vùng đầu, cổ và cánh tay hơn, có lẽ vì những bộ phận đó có hơi ấm, mùi do da tỏa ra nhiều hơn và gần với nguồn thải khí CO2 là mũi miệng.
- Kích thước vết muỗi đốt không liên quan đến lượng máu bị hút mà chỉ liên quan đến phản ứng của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với nước bọt của muỗi.
- Bạn càng bị một loài muỗi nhất định nào đó cắn nhiều lần thì thường sẽ càng ít phản ứng với loài đó theo thời gian. Nhưng tin xấu là trên thế giới hiện nay có tới hơn 3.000 loài muỗi khác nhau.
Làm gì để tránh bị muỗi đốt?
Ngoài việc mặc quần áo màu sáng và tránh ra ngoài trời vào lúc muỗi hoạt động là bình minh hay hoàng hôn, CDC cũng khuyến cáo các phương pháp khác như:
- Sử dụng chất đuổi côn trùng có chứa DEET, picaridin hoặc IR3535. Một số sản phẩm tinh dầu bạch đàn chanh hoặc có chứa para-menthane-diol cũng có tác dụng bảo vệ.
- Mặc áo dài tay, quần dài và đi tất khi ra ngoài trời, tránh các hoạt động ngoài trời trong khoảng thời gian từ hoàng hôn đến bình minh.
- Chống muỗi cho nhà bằng lưới che, thường xuyên loại bỏ nước đọng trong các vật dụng xung quanh nhà.
Có thể sử dụng các loại thực vật tự nhiên để đuổi muỗi như:
Dầu bạch đàn chanh
Được sử dụng từ những năm 1940, dầu bạch đàn chanh là một trong những chất đuổi muỗi tự nhiên được biết đến nhiều nhất. CDC đã phê duyệt dầu bạch đàn là một sản phẩm hiệu quả trong việc đuổi muỗi.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy hỗn hợp 32% dầu bạch đàn chanh có khả năng chống muỗi hơn 95% trong 3 giờ. Tuy nhiên các nhà nghiên cứu từ Đại học Florida cảnh báo không nên sử dụng loại dầu này cho trẻ em dưới 3 tuổi.
Bạn có thể mua dầu bạch đàn chanh tại đây
Hoa oải hương
Hoa oải hương nghiền nát sẽ tạo ra hương thơm và tinh dầu có thể đuổi muỗi. Một nghiên cứu trên chuột cho thấy tinh dầu hoa oải hương có hiệu quả trong việc xua đuổi muỗi trưởng thành. Hoa oải hương có chứa các chất giảm đau, kháng nấm và chất khử trùng, như vậy ngoài ngăn ngừa muỗi đốt thì nó cũng có thể làm dịu làn da.
Bạn có thể trồng hoa oải hương trong vườn ngoài trời hoặc trong chậu đặt trong nhà. Giã nát hoa và thoa dầu lên những vùng da nhạy cảm trên cơ thể như mắt cá chân và cánh tay, hoặc nhỏ một ít dầu vào miếng vải sạch và thoa lên da.
Bạn có thể mua tinh dầu hoa oải hương tại đây
Dầu vỏ quế
Quế không chỉ là nguyên liệu tuyệt vời cho nấu ăn và làm thuốc. Theo một nghiên cứu tại Đài Loan, dầu quế có thể tiêu diệt trứng muỗi và có xua đuổi muỗi trưởng thành, đặc biệt là muỗi vằn châu Á. Bạn có thể xịt dung dịch dầu này lên da hoặc quần áo, xung quanh nhà và cây cối. Hãy cẩn thận khi dùng dầu quế, vì nếu quá đậm đặc có thể gây kích ứng da.
Bạn có thể mua tinh dầu vỏ quế tại đây
Dầu cỏ xạ hương
Đây là một trong những loại dầu tốt nhất để đuổi muỗi. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy dung dịch dầu cỏ xạ hương 5% bôi lên da của chuột có tỷ lệ bảo vệ 91%. Bạn cũng có thể cho lá cỏ xạ hương vào lửa, vì nghiên cứu cho thấy cách đốt này có khả năng bảo vệ 85% trong vòng 60 đến 90 phút.
Bạn có thể mua tinh dầu cỏ xạ hương tại đây
Cây sả
Tinh dầu tự nhiên của sả được dùng để đuổi muỗi rất phổ biến và cũng là thành phần có trong nhiều loại thuốc đuổi muỗi. Khi ở ngoài trời, nến làm từ dầu sả có thể tăng thêm khả năng bảo vệ tới 50%.
Bạn có thể mua tinh dầu sả tại đây
Vậy là bạn đã biết tại sao muỗi thích người này hơn người khác, và làm thế nào để đuổi muỗi bằng các nguyên liệu tự nhiên. Bạn có thấy mình là “nam châm hút muỗi” không? Hãy để lại ý kiến dưới phần bình luận nhé!
Hãy đón xem Kinhnghiem360.edu.vn mỗi ngày để nhận được nhiều thông tin thú vị cho cuộc sống bạn nhé!
