Dầu ăn là một trong những nguyên liệu thường dùng để nấu ăn và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Dầu ăn có mặt trong vô số công thức nấu ăn, từ ướp thịt, xào rau đến làm bánh đều cần có dầu. Vậy đâu là loại dầu tốt cho sức khỏe mà bạn nên dùng thường xuyên, và loại dầu nào nên tránh?
Có thể bạn đang sử dụng nhiều loại dầu ăn khác nhau, nhưng không phải tất cả các loại dầu đều có tác dụng giống nhau đối với sức khỏe. Một số loại dầu ngon hơn khi chiên xào ở nhiệt độ cao, trong khi một số loại khác phù hợp với món salad tươi sống. Nhưng cách chế biến món ăn không phải là yếu tố duy nhất quyết định bạn nên chọn loại dầu nào, mà còn phải xem xét thành phần dinh dưỡng của chúng.
Nhiều loại dầu có hàm lượng calo tương đương nhau (khoảng 120 calo trong 1 muỗng canh), nhưng khác nhau rất nhiều về thành phần dinh dưỡng, đặc biệt là chất béo. Một số loại dầu chứa nhiều chất béo không bão hòa, trong khi những loại dầu khác có nhiều chất béo bão hòa hơn.
5 loại dầu tốt cho sức khỏe nên dùng để nấu ăn
Dầu ô liu nguyên chất
Dầu ô liu thường xuyên có mặt trong căn bếp của gia đình và có tác dụng tốt cho sức khỏe tim mạch. Loại dầu này không chỉ dễ sử dụng cho nhiều món nóng và cả món nguội mà còn có giá trị dinh dưỡng cao vì chứa nhiều vitamin E và chất béo không bão hòa.
Loại chất béo không bão hòa chủ yếu trong dầu ô liu là axit oleic, được cho là có nhiều tác dụng tốt như chống viêm và phòng ngừa tình trạng kháng insulin. Trong khi đó vitamin E là chất chống oxy hóa đã được chứng minh có tác dụng phòng ngừa nhiều vấn đề sức khỏe.
Bạn có thể dùng dầu ô liu để làm nước trộn salad, dùng cho các món rau xào với lửa vừa hoặc thay cho bơ khi làm bánh.
Dầu quả bơ
Dầu quả bơ có thể chịu được nhiệt độ rất cao nên phù hợp cho các món như chiên, ngoài ra loại dầu này cũng có hương vị tinh tế có thể dùng trong nấu ăn và làm bánh. Dầu quả bơ cũng chứa nhiều axit oleic giống như dầu ô liu nên được coi là nguồn chất béo tốt cho sức khỏe.
Nghiên cứu cho thấy sử dụng dầu quả bơ có liên quan với giảm mỡ máu, cụ thể là triglyceride và cholesterol LDL có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Bạn có thể dùng quả bơ cho các món chiên, quay và nướng bánh, hoặc các món nguội như salad và tự làm sốt mayonnaise.
Dầu hướng dương nhiều axit oleic
Dầu hướng dương được cho là tốt hơn một số loại dầu khác vì có chứa chất béo không bão hòa, nhưng chủ yếu là axit béo omega-6. Dùng quá nhiều omega-6 có thể làm tăng tình trạng viêm và dẫn đến các vấn đề sức khỏe.
Loại dầu hướng dương chứa nhiều axit oleic là lựa chọn phù hợp hơn, hàm lượng omega-6 cũng thấp hơn, do đó tốt cho sức khỏe hơn và có thể dùng để chiên xào hoặc thay cho bơ khi làm bánh.
Dầu mè
Loại dầu này có mùi vị mạnh đặc trưng nên không được sử dụng phổ biến trong nấu ăn cũng như làm bánh. Nhưng bạn có thể dùng dầu mè cho nhiều món ăn để mang đến lợi ích cho sức khỏe.
Dầu mè chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào của cơ thể và chống lão hóa, đồng thời cũng có khả năng chống viêm và phòng ngừa bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch. Nghiên cứu cũng cho thấy dầu mè có thể giúp bệnh nhân viêm xương khớp cảm thấy bớt khó chịu do các triệu chứng của bệnh.
Các món ăn truyền thống của châu Á như các loại mì và món xào rất phù hợp để sử dụng dầu mè, ngoài ra cũng có thể dùng để ướp thực phẩm và làm đồ chấm.
Dầu đậu phộng
Loại dầu này có một số nhược điểm nhưng cũng mang đến nhiều tác dụng cho sức khỏe nhờ hàm lượng axit oleic cao giống như các loại dầu kể trên. Chất béo không bão hòa trong dầu đậu phộng có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Ngoài ra dầu đậu phộng chứa nhiều vitamin E có đặc tính chống oxy hóa.
Tuy nhiên dầu đậu phộng cũng chứa nhiều axit béo omega-6, khi dùng quá nhiều omega-6 và thiếu omega-3 có thể gây hại cho sức khỏe. Dù vậy bạn vẫn có thể dùng dầu đậu phộng trong chế độ ăn hằng ngày, với điều kiện phải hạn chế các nguồn omega-6 khác, chẳng hạn như các loại dầu không tốt dưới đây.
5 loại dầu không nên dùng để nấu ăn vì không tốt cho sức khỏe
Dầu cọ
Dầu cọ chứa nhiều chất béo bão hòa được cho là có thể làm tăng cholesterol trong máu và dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim. Mặc dù ảnh hưởng của chất béo bão hòa đối với sức khỏe đang được các nhà nghiên cứu xem xét lại trong thời gian gần đây, nhưng chắc chắn chúng không tốt bằng chất béo không bão hòa. Vì vậy bạn nên hạn chế sử dụng dầu cọ để nấu ăn hằng ngày.
Đa số chúng ta thường không dùng dầu cọ ở nhà, nhưng loại dầu này thường có trong các sản phẩm chế biến sẵn như bánh kẹo. Bên cạnh đó, cây cọ để lấy dầu được trồng trên đất rừng với quy mô lớn có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên.
Dầu đậu nành
Dầu đậu nành được làm từ hạt đậu nành và có thể chịu được nhiệt độ tương đối cao, tuy nhiên loại dầu này có thể không tốt cho sức khỏe. Các nghiên cứu cho thấy dầu đậu nành có thể góp phần gây ra béo phì và tình trạng không dung nạp glucose, nó cũng chứa nhiều omega-6 có thể liên quan với các bệnh của đường tiêu hóa như viêm đại tràng.
Dầu đậu nành được nhiều người sử dụng để nấu ăn tại nhà, ngoài ra cũng có trong nhiều thực phẩm được chế biến sẵn như đồ chiên, gia vị và nước trộn salad.
Dầu bắp
Dầu bắp được sử dụng phổ biến, đặc biệt là các món chiên ngập dầu. Loại dầu này có chứa vitamin E nhưng cũng có thể ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe. Vấn đề lớn nhất của dầu bắp là chứa nhiều omega-6 trong khi lợi ích cho sức khỏe không đáng kể. Hơn nữa dầu bắp thường được làm từ bắp biến đổi gene có thể góp phần gây ra tình trạng dị ứng với thực phẩm.
Vì vậy nếu bạn muốn làm các món chiên ngập dầu thì hãy dùng dầu quả bơ thay vì dầu bắp để bổ sung chất béo có lợi cho sức khỏe.
Dầu thực vật bị hydro hóa
Đây không phải là dầu tự nhiên mà được sản xuất công nghiệp bằng cách tạo ra phản ứng hóa học biến dầu ở dạng lỏng trở thành dạng rắn và kéo dài hạn sử dụng. Quá trình này là cho dầu có vẻ ngon hơn nhưng cũng tạo ra chất béo chuyển hóa có hại cho tim mạch và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe.
Bơ margarine, mỡ thực vật và các thực phẩm được chế biến từ chúng có chứa nhiều chất béo chuyển hóa, vì vậy bạn nên tránh sử dụng những món này để bảo vệ sức khỏe.
Dầu dừa
Dầu dừa đang trở nên phổ biến trong vài năm gần đây, nhưng bạn không nên sử dụng nó thường xuyên cho ăn uống. Dầu dừa chứa nhiều chất béo bão hòa được cho là không mang lại lợi ích đáng kể cho sức khỏe, vì vậy không tốt bằng các loại dầu khác chứa nhiều chất béo không bão hòa.
Một nghiên cứu cho thấy dầu dừa làm tăng cholesterol có hại LDL và cả cholesterol có lợi HDL, nhưng HDL không giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim do cholesterol LDL. Hiện tại có nhiều nghiên cứu về dầu dừa cho kết quả trái ngược nhau, vì vậy tốt nhất là tránh sử dụng nó và thay bằng những loại dầu đã được chứng minh là tốt cho sức khỏe.
Hãy theo dõi Kinhnghiem360.edu.vn để cập nhật nhiều thông tin bổ ích nhé!
